top of page

Elke dag verwonder ik mij over de wereld om me heen. Dat heb ik altijd al gedaan vanaf toen ik kind was. Soms verwoord ik dat in een blog, zoals hier. 

Zoeken
  • Foto van schrijverCaroline Reineke

Het is weer raak. Wie ik ook spreek deze week en vooral vandaag, dé donderdag voor de Kerstvakantie, het is een en al ‘eindejaarsgekte’. Beoordelingsrondes, contracten verwerken in het systeem, facturen afhandelen, cijfers aanleveren voor jaarrapportages, de ‘to do’ lijst nog even snel afhandelen en liefst wat klussen nog ‘even’ bij anderen neerleggen. Vooral ondersteunende afdelingen krijgen hier mee te maken, veelal een onmogelijke taak. Want ja, waar ligt de grens? vroeg ik vanochtend iemand. ‘Ja maar het móet af. Ik weet wie de dupe wordt als het niet gebeurd.’ Alleen had zij het niet over zichzelf. Na de gezellige Kerstborrel (nu gaande bij veel bedrijven) is er morgen of dit weekend het stop- of instortmoment. Tenzij je nog al je Kerstinkopen moet doen óf zelfs op vakantie gaat. Dan is er nog de stress rondom het inpakken en reizen…. Herkenbaar?

Ieder van jullie zal zijn/haar voorbeeld hebben en zal er wellicht bij het lezen van deze blog (heb je daar wel tijd voor?) middenin zitten. En dan te beseffen dat dit een jaarlijks terugkerend fenomeen is. Toch laten we deze stressvolle ervaringen links liggen en evalueren we niet ‘hoe kunnen we dit volgend jaar voorkomen’? We mogen met z’n allen een stap terugdoen, even ‘uitzoomen’ tussen Kerst en Oud/Nieuw. Beseffen we wel dat we in een systeem zitten die op z’n zachtst gezegd niet ‘mens-vriendelijk’ is? We werken naar een zelf gecreëerd punt toe, waar ‘van alles’ samenkomt inclusief feestdagen en moet gebeuren. Eruit stappen is echt lastig, alhoewel… Vakantie nemen de hele maand december en naar een onbereikbare plek gaan is het experiment waard, alleen niet reëel. Hier wat tips uit eigen koker: Frontfooting – een leenwoord uit het Engels. Ruim van te voren met jezelf gaan zitten, liefst dan daarna ook met collega’s met wie je nauw samenwerkt. Ga vooruitkijken naar wat er sowieso en hoogstwaarschijnlijk op jou / jullie gaat afkomen. Zaken in stelling brengen vooraf om een momentum te voorkomen. En dan ook hierover communiceren met anderen en ook wat de consequenties zijn van bijvoorbeeld late aanlevering. November is al de maand van het grote oefenen met prioriteiten stellen en je grenzen aangeven. Dat begint bij jezelf. Tenslotte zorg dat je in de laatste twee weken van december de regel 60-40 hanteert i.p.v 100-120. Oftewel je zorgt dat 40% van je agenda leeg is, maar wel met zichtbare afspraken waar niet overheen gepland kan worden. Jij beslist tegen die tijd waar je aandacht naar toe gaat. Als dit een utopie lijkt, begin dan eens reëel naar je agenda te kijken met droge ogen begin november en besef dat 100% volgeplande agenda in december met de mindset van 120% inzet niet natuurlijk is. Ergens betaal je de rekening en dat is je eigen welzijn. Als je ook hier van zegt: onmogelijk, dan zou ik zeggen, laat je lichaam een eindejaarsgesprek met jou voeren. De beoordeling kan je dan vertalen naar goede voornemens voor het nieuwe jaar.



Deze vraag kwam vandaag extra bij mij op nu de Sintviering is én ik onlangs in diverse organisaties trainingen heb gegeven rondom Beoordelingsgesprekken. Bij sommige organisaties ondersteun ik bij het vormgeven van een andere aanpak, meer gericht op ontwikkeling en meer waarderend. Want dat is het: uiteindelijk gaat het om waarderen. Is ‘belonen’ en ‘straffen’ dan nog van deze tijd? Met lettertjes en cijfertjes? Dit is het paradigma waar we nog wel in zitten. Niet alleen door ons schoolsysteem, maar nu met de Sint in ons land besef ik me dat we dit van vroeg af aan al meekrijgen: ‘wie zoet is krijgt lekkers, wie stout is de roe’. Niet letterlijk – alhoewel er in mijn tijd wel met de ‘zak van Sinterklaas’ werd gedreigd -, maar als je door alle cadeaus, zoetgoed en verkleedpartijen heen kijkt is het wel waar het om draait. Kijk maar naar de kinderen. Er hangt toch een soort van spanning en angst in de onderstroom.

Terug naar de volwassenen: wij dus, mensen die in organisaties werken waar het beoordelingssysteem nog bestaat met de jaarlijkse gesprekken tussen manager en medewerker. Hoe gaat het bij jullie in de organisatie? En wat roept het bij jou op? Uit grootschalig onderzoek van Gallup is allang gebleken dat het richten op wat er wel is en dat versterken veel meer energie geeft dan alleen kijken naar wat er niet is en er verbeterd moet worden. Daarbij is het bespreken van concreet gedrag gerelateerd aan het werk / functie, dus hoe iemand het doet, veel nuttiger en inspirender dan het hebben over containerbegrippen als een competentie als ‘zichtbaarheid’ en ‘organisatie-sensitiviteit’. Daar mag ook veel meer oog voor zijn en bespreekbaar worden gemaakt. Van human performing naar human doing en uiteindelijk naar human being namelijk wat brengt iemand als mens? Wat straalt hij/zij uit in alles wat zij doet? We hebben echt een andere focus en daarmee taal nodig.

Ik zou zeggen: terug in gesprek met elkaar rond onderstaande vier vragen. Daar kunnen we nu al mee beginnen in het eindejaarsgesprek al is het maar als eigen voorbereiding op je gesprek:

1. Wanneer heb je voor het laatst een ‘goed gesprek’ gehad over jou, hoe het met je gaat, hoe je bijdraagt en hoe je je ontwikkelt? 2. Waar zit voor jou waardering in? Wat motiveert je daarin? 3. Waar zat je bijdrage in dit jaar? En hoe heb je daarin in het verschil gemaakt en met welke impact? 4. Wat heeft jou dit jaar ondersteund om effectief en met plezier je bijdrage te leveren in het werk?

Geen ingewikkelde vragen, wel een ingang om een goed gesprek met elkaar te hebben over afgelopen jaar. Distilleer daar de belangrijkste ingrediënten uit met elkaar en je weet waar een ieder gemotiveerd van raakt, dus ook voor de komende tijd.

Voor iedereen die binnenkort zijn of haar eindejaargesprek heeft of je nu manager of medewerker of collega bent, pak de regie en zorg voor een goed gesprek op basis van deze vier vragen en luister naar elkaars antwoorden. Veel plezier!


  • Foto van schrijverCaroline Reineke

Bijgewerkt op: 4 dec. 2019


‘U maakt ook te grote stappen’ zei de arts tegen mijn klant na een check-up voor zijn rug. Hij moest lachen. ‘Dat doe ik ook letterlijk, als ik wandel, want ik wil meters maken.’ Wil dit nu ook zijn thema zijn in de coaching. Uit ons laatste gesprek kwam duidelijk naar voren dat het juist gaat om de kleine stappen die gevoelsmatig voor de grote sprong voorwaarts zorgen. De metafoor van de vlinder kwam omhoog. Die vliegt en fladdert, kent geen stappen en meters maken. Dat laatste is typisch iets van onze maatschappij: alles langs een lat leggen en lineair gericht met deadlines en te bereiken resultaten werken. De vlinder heeft wel focus, weet wat hij te doen heeft, maar doet aan ruimte, niet aan tijd. Mijn klant liep met een glimlach de deur uit. ‘Ik ga met meer lichtheid fladderend mijn werk doen en genieten onderweg.’ Dat zijn ook meters maken maar dan met vleugels.


bottom of page